Energieprijzen Europa: invloeden en uitleg per land
De energieprijzen in Europa kunnen sterk van elkaar verschillen. Ieder land heeft zijn eigen marktstructuur. Zo worden er in sommige landen subsidies en compensaties gegeven en in andere niet. Stijgende energieprijzen hebben ook vaak te maken met onzekere tijden waarin we niet zeker zijn van een stabiele toevoer van gas.
Energieprijzen Europa: gas en stroom
Europa is sterk afhankelijk van andere landen op het gebied van de import en export van energie. Er wordt veel gehandeld in stroom en gas, omdat niet ieder land genoeg eigen productie heeft. Daarom is het van belang dat er een stabiel en goed onderhouden gas- en stroomnet is.
De afgelopen jaren zijn er veel schommelingen geweest in de energieprijs. De oorlog tussen Oekraïne en Rusland speelt hier een grote rol in. Europa is namelijk voor een groot deel afhankelijk van Russisch gas. Gedurende de coronapandemie was er een grote vraag naar energie, terwijl er een tekort aan was. Dit zorgde ook voor torenhoge prijzen.
Nu zijn de tarieven weer gezakt, maar nog niet tot het punt van voor de pandemie. Er zijn prijsschommelingen te zien die vooral door de oorlog worden veroorzaakt. Het is tegenwoordig van belang dat Europa veel investeert in de energietransitie en de infrastructuur ervan snel uitbreidt.
Energieprijzen Europa per land
Ondanks het feit dat we deels afhankelijk zijn van elkaar op de Europese energiemarkt, zijn er wel nog veel verschillen in prijs. Subsidies die in het ene land gelden, bestaan bijvoorbeeld niet in een ander land. Bovendien zijn er ook landen voor een groot deel zelfvoorzienend, wat ook invloed heeft op de prijs. Welke andere energiebronnen er worden gebruikt en de wetgeving in een land zijn tevens elementen die invloed uitoefenen.
Meer informatie over de huidige gas- en stroomtarieven in Nederland
Bel Selectra voor energie-advies en hulp bij het afsluiten van een nieuw energiecontract (Wachttijd bedraagt momenteel: 1 minuut)
Ontvang advies om te besparen op je energiefactuur
Vergelijk gratis met onze energievergelijker.
Op de kaart hieronder zie je de huidige stroomprijzen in Europa in €/MWh
Op zoek naar een nieuwe energieleverancier?
Vind de beste energieleverancier met Selectra.
Gasprijs Europa grafiek
De Europese gasprijs wordt bepaald door wat er op de Nederlandse TTF-markt gebeurt. Op deze markt wordt gas verhandeld en doorverkocht. In de grafiek hieronder is de ontwikkeling van de gasprijs te zien.
Laatste update: 10 maart 2025 - Bron: ICE - Intercontinental Exchange - Grafiek: CallMePower
Stroom- en gasprijs Nederland in vergelijking met Europa
De energiemarkt in Nederland is geliberaliseerd in 2021. Op het huidige moment zijn er 48 energieleveranciers die ons land telt. Voor deze tijd was Essent de enige leverancier, waardoor er een monopolie heerste. Ondanks dat Essent tegenwoordig veel concurrentie heeft, bezit het bedrijf nog steeds het grootste marktaandeel.
Een groot deel van de elektriciteit wordt nog steeds opgewekt met aardgas, waarvan we veel moeten importeren om er warm bij te kunnen zitten. Doordat we zo afhankelijk zijn van andere landen als Rusland zijn de prijzen hoog. In vergelijking tot andere landen heeft Nederland hogere energieprijzen door onder andere de stop van gaswinning in Groningen, subsidies en prijsplafonds.
Stroom- en gasprijs België
In 2007 werd in heel België de energiemarkt vrijgemaakt. In Vlaanderen gebeurde dit al eerder, namelijk in 2003. België heeft ook te maken met hogere elektriciteitskosten, maar deze kosten liggen wel lager dan in Nederland. De gemiddelde stroomprijs is €0,14 en de gemiddelde gasprijs is €0,05.
België heeft te maken met verschillende regionale belastingen die in elke regio anders zijn, bovendien zijn er heffingen en is het land ook sterk afhankelijk van de import van gas. Fossiele brandstoffen hebben een groot aandeel in België en de overgang naar hernieuwbare energie is traag, wat ook invloed heeft op hun energieprijzen.
Stroom- en gasprijs Duitsland
De liberalisering van de Duitse energiemarkt gebeurde in verschillende fasen en begon in 1998 met de elektriciteitsmarkt. Duitsland heeft de hoogste energieprijzen van de genoemde landen door hoge energiebelastingen, netwerk- en distributiekosten en de import van gas. De gemiddelde stroomprijs is €0,37 en de gemiddelde gasprijs €0,10.
Er wordt hard gewerkt aan de energietransitie en er zijn veel investeringen gedaan om de infrastructuur aan de eisen te laten voldoen. De kosten van dit project zijn doorgerekend aan de consument, waardoor de tarieven hoog uitvallen.
Invloed gasprijs op stroomprijs
De gasprijs heeft ook invloed op de stroomprijs, omdat er in veel landen nog veel aardgas wordt gebruikt om elektriciteit te produceren. In Nederland is dat niet anders, maar we zijn wel goed in groene stroom opwekken. De meeste energieleveranciers bieden stroom aan die is opgewekt uit hernieuwbare bronnen als wind en zon.
Bovendien is Nederland koploper in zonnepanelen op daken. Ongeveer driekwart van de huishoudens in ons land heeft zonnepanelen op zijn dak en is daardoor voor een deel zelfvoorzienend in stroom.
Gas- en stroomprijs Spanje
De energiemarkt in Spanje werd in fasen vrijgemaakt en begon in de jaren negentig. Het heeft best lang geduurd voordat de energiemarkt helemaal vrij was verklaard. Dit was namelijk pas in 2009. Over het algemeen heeft Spanje lagere energietarieven dan de andere landen. Gemiddeld betaal je voor elektriciteit €0,80 en voor gas €0,091.
Spanje zet zich sterk in op wind- en zonne-energie en is minder afhankelijk van het gas uit Rusland, omdat het land toegang heeft tot vloeibaar gas (LNG) dat goedkoper is. Bovendien zijn er verschillende maatregelen om de energiekosten te verlagen, zoals de beperking van winstmarges van energiebedrijven.
Gas- en stroomprijs Frankrijk
Frankrijk heeft een compleet vrije energiemarkt sinds 2007. Voor dit tijdperk had EDF een staatsmonopolie en was daarmee het grootste energiebedrijf in Frankrijk. Tot op heden hebben zij samen met ENGIE een groot aandeel op de Franse energiemarkt.
De tarieven in Frankrijk zijn over het algemeen lager door de kernenergie waar veel gebruik van wordt gemaakt. Hierdoor zijn de stroomprijzen vaak stabieler en goedkoper. Bovendien geldt er een lagere belastingdruk om de energieprijzen laag te houden ten opzichte van de andere landen. De gemiddelde stroomprijs bedraagt €0,25 en de gemiddelde gasprijs €0,10.
Bespaar op je energierekening
Bel Selectra voor advies over energiecontracten of om over te stappen. (Wachttijd bedraagt momenteel: 1 minuut)
Ontvang advies om te besparen op je energiefactuur
Vergelijk gratis met onze energievergelijker.
Stroom- en gasprijs Italië
De liberalisering van de Italiaanse energiemarkt begon in 1999 en was in 2003 compleet. Huishoudens konden vanaf toen tussen meerdere energieleveranciers kiezen en waren niet meer verbonden aan hun regionale leverancier.
Italië heeft hogere energieprijzen in vergelijking met andere landen, doordat een groot deel wordt geimpoerteerd en de infrastructuur veel geld kost. Bovendien heeft het land flink geïnvesteerd in hernieuwbare energie wat veel geld heeft gekost. Huishoudens betalen via hun energierekening hier een deel van. De gemiddelde stroomprijs bedraagt €0,25 en de gemiddelde gasprijs is € 0,06.
Stroom- en gasprijs Portugal
De liberalisering van de Portugese energiemarkt begon vrij laat in 2006 en was compleet in 2013. Portugal nam de tijd hiervoor, omdat ze in stappen de markt wilde liberaliseren zonder dat er bijvoorbeeld een tekort onstond aan aanbod. Bovendien moest de infrastructuur ook geoptimaliseerd worden.
De energieprijzen liggen vrij hoog als je deze vergelijkt met die van de rest van Europa. Import van energie, hoge energiebelasting en investeringen in hernieuwbare energie zijn redenen voor de hoge prijs. De gemiddelde stroomprijs bedraagt €0,16 en de gemiddelde gasprijs bedraagt €0,08.
Goedkoopste stroomprijs Europa
Waar de goedkoopste stroomprijs is te vinden, is aan constante verandering onderhevig. Op het moment hebben de Scandinavische landen de goedkoopste elektriciteitsprijzen met Finland als koploper. De sterke inzet op hernieuwbare energiebronnen als waterkracht en windenergie is in overvloed aanwezig in deze landen. Daarnaast wordt er ook nog gebruikgemaakt van kernenergie.
Landen zoals Hongarije en Roemenië hebben ook vaak heel lage stroomprijzen, doordat de overheid de prijs reguleert en prijsplafonds heeft ingesteld om de kosten kunstmatig laag te houden. Lagere belastingen en heffingen maken de tarieven ook lager dan in andere Europese landen. Natuurlijk helpt het ook dat ze minder afhankelijk zijn van buitenlandse productie, omdat ze ook voor een groot deel zelfvoorzienend zijn.
Goedkoopste gasprijs Europa
De goedkoopste gasprijzen zijn momenteel in Oost-Europese landen te vinden. In Hongarije en Kroatië zijn de tarieven momenteel het laagst. Huishoudens worden door de overheid deels beschermd tegen hoge gastarieven door prijsplafonds en andere overheidsmaatregelen.
Kroatië heeft ook toegang tot binnenlandse gasvoorraden dicht bij de Adriatische zee, waardoor het land minder afhankelijk is van import. Daarnaast hebben ze een goede infrastructuur om vloeibaar gas te ontvangen.
Hongarije importeert nog veel gas uit Rusland, maar de tarieven zijn laag door langetermijncontracten die beide landen hebben ondertekend. In toenemende mate wordt ook gebruikgemaakt van vloeibaar gas, dat de prijzen ook laag houdt.
Gratis advies over energiezaken
Bel Selectra voor advies over energiecontracten of om over te stappen. (Wachttijd bedraagt momenteel: 1 minuut)
Gratis adviesdienst gas en elektriciteit
Vergelijk gratis met onze energievergelijker.
Hoe komt Europa aan gas?
Europa haalt gas uit zowel binnenlandse als buitenlandse bronnen. Sommige landen zijn zelfvoorzienend in hogere mate dan andere. Over het algemeen verkrijgt Europa het gas op onderstaande manieren:
- Binnenlandse productie gas
Er zijn landen die aardgas winnen uit eigen bodem. Nederland heeft dit bijvoorbeeld voor lange tijd gedaan in Groningen. Het Groningse gasveld werd daardoor een begrip, maar groeide ook uit tot een groot probleem. Er ontstonden veel aardbevingen en aardverschuivingen in het gebied, waardoor het besluit is gemaakt om de gaskraan volledig dicht te draaien.
Andere landen die zelf een groot deel gas winnen, zijn onder andere Noorwegen, het Verenigd Koninkrijk, Roemenië, Denemarken en Italië. Het ene land wint meer aardgas dan het andere of is in het proces om de winning te verminderen door uitputting van de reserves.
- Import Russisch gas
Rusland heeft Europa voor lange tijd voorzien van aardgas en was de grootste leverancier hierin. Het land leverde ongeveer 40% van wat Europa verbruikt tot aan de oorlog met Oekraïne. Door de oorlog is Europa de import af gaan schalen en wil het minder afhankelijk zijn van Russisch gas.
- Vloeibaar gas (LNG)
Er wordt ook vloeibaar gas geïmporteerd uit verschillende landen wereldwijd. Europa haalt dit gas vooral uit de Verenigde Staten en Qatar. In landen als Spanje, Frankrijk en België zijn fabrieken, ook wel LNG-terminals, die het vloeibaar omzetten naar gasvormig aardgas. Daarna wordt het getransporteerd via pijpleidingen.
- Noors gas en andere leveranciers
Noorwegen heeft de gasexport opgevoerd naar verschillende Europese landen om het tekort aan Russisch gas te compenseren. Landen zoals Duitsland, Nederland en het Verenigd Koninkrijk ontvangen het gas op een directe manier via pijpleidingen. Andere landen die naar Europa exporteren zijn Algerije en Azerbeidzjan. Deze twee laatste landen exporteren vooral naar Zuid-Europese of Zuidoost-Europese landen.